Thủy tinh Murano đi cùng với một truyền thống lâu dài

Hòn đảo thủy tinh Murano nổi lên từ đầm phá Venetian, một vùng nước rộng lớn có bề mặt phản chiếu mọi thay đổi về ánh sáng. Kể từ thế kỷ 13, các người sản xuất thủy tinh đã quan sát những vùng nước mênh mông bên ngoài xưởng của họ, và nhìn thấy một toàn cầu nghệ thuật ở Murano, biến nó trở thành bậc thầy của giới thủy tinh nổi tiếng trên toàn cầu.

Nghệ thuật thổi thủy tinh Murano còn là một bí mật

Thủy tinh cổ được phát hiện

Những chiếc bình thủy tinh có niên đại từ thời La Mã đã được khai quật trên khắp Veneto. Một số tác phẩm thủy tinh có sự phối hợp với các kĩ thuật cổ điển, thí dụ như Murrina mà ngày nay chúng ta sử dụng để tạo thành Murano, có nét tương đồng với thủy tinh ở Venice thời nay. Fioleri (một loại thủy tinh – hoặc cụ thể hơn là một người sản xuất thủy tinh) được ghi chú trong các tài liệu của Venice từ khoảng thế kỷ thứ 10, tên gọi của loại thủy tinh này đã gợi ý cho ta những sản phẩm mà họ có thể sản xuất ở thời điểm này, đó là những đồ gia dụng.

Trong thời trung cổ, nghệ thuật tạo ra thủy tinh cũng phải được liên kết chặt chẽ với nghệ thuật điêu khắc, được ứng dụng rộng rãi trên toàn thành phố. Những người thợ khảm Venetian liên tục sử dụng kính teserae, hoặc các miếng thủy tinh để tạo thành những bức tranh ghép tranh trí sản, tường và hầm của nhiều nhà thờ trong thành phố.

Đến những năm 1220, các nhà sản xuất thủy tinh được tổ chức thành các hội hoạt động theo một quy chế nghiêm ngặt không những tùy chỉnh các điều kiện làm việc mà còn nhiều khía cạnh khác của đời sống trong các nhà xưởng sản xuất thủy tinh.

Tại sao lại gọi là thủy tinh Murano?

Nghệ thuật thổi thủy tinh được đặt ở Murano vì hai lí do. Đầu tiên là để giảm thiểu nguy cơ cháy ở Venice. Một số lượng lớn các lò nung thủy tinh thường xuyên đạt tới nhiệt độ khoảng 1500oC – để chế tạo các vật thể thủy tinh đẹp tuyệt, nhưng cũng rất dễ gây ra những vụ hỏa hoạn trong thành phố. Để hạ thấp nguy cơ hỏa hoạn, vào thập niên 1270, các cơ quan chức trách trong thành phố đã di dời xưởng thủy tinh từ trung tâm thành phố Venice đến Murano, quá trình hoàn tất vào năm 1291. Nguyên do thứ hai để di dời các thợ thủ công đến Murano có là là lí do chính trị.

Nung nóng chảy thủy tinh Murano

Những bí mật thương mại của nghệ nhân làm thủy tinh Murano đã bị rò rỉ khắp Châu Âu trong thời Trung Cổ, và cô lập các nhà sản xuất thủy tinh trên Murano sẽ cho phép đất nước này kiểm soát và xuất khẩu thủy tinh, đảm bảo rằng những bí mật này vẫn tồn tại ở Venice.

Các người sản xuất thủy tinh phải đối mặt với tiền phạt cao hoặc nặng hơn là phạt tù nếu họ rời đi hoặc du lịch bên ngoài nước Cộng Hòa Italia. Điều lý thú khác nữa là, một số xưởng sản xuất thủy tinh từ Dalmatia, Bohemia và các nơi khác vẫn thi thoảng được phép làm việc cho Murano. Cho đến thế kỷ thứ 16, các nhà sản xuất thủy tinh Murano đã nắm giữ độc quyền về sản xuất thủy tinh ở Châu Âu, và những phá cách tuyệt vời đã mang đến cho họ sự có tiếng trên toàn toàn cầu.

Các bạn đều biết đến kỹ thuật thủ công làm thủy tinh của Venice qua những công trình như L'Arte Vetraria (“nghệ thuật thủy tinh”) do Antonio Neri tạo ra vào năm 1612. Tác phẩm của Neri đã tìm ra các loại thủy tinh Murano có giá trị nhất vào thời điểm lúc bấy giờ. Đáng lưu tâm là sự tinh xảo, nhẹ nhàng mà trong suốt của thủy tinh Murano đã mang đến cho nó danh tiếng.

Hạt thủy tinh

Mặc dù đa phần các người sản xuất thủy tinh của Venice được nhắc đến trong các tài liệu lịch sử là anh chàng, tuy nhiên một vài nữ thợ thủ công xuất hiện sớm nhất vào những 1500, có liên quan đến làm việc làm đồ trang sức. Hàng ngàn hạt thủy tinh đã được đưa đến Châu Phi và Bắc Mỹ, nơi chúng được ứng dụng làm tiền tệ để trao đổi và trở thành phụ kiện thời trang cho đến ngày nay. Thậm chí, bây giờ những hạt thủy tinh Venetian này có thể được tìm thấy trên các đồ gia dụng không giống nhau như một chiế ví Mỹ bản xứ hoặc một chiếc mũ Châu Phi.

Những hạt thủy tinh giao thương phải đối mặt với khó khăn vào cuối những năm 1600, khi kinh tế gặp khó quá và bệnh dịch hạch tấn công Venice. Các nhà chế tạo thủy tinh Murano cũng mất đi sự độc quyền về vấn đề xuất nhập khẩu một số loại thủy tinh và gương cho các nhà sản xuất trong nhà Hoàng gia Pháp, và các trung tâm chế tạo thủy tinh khác của châu Âu đang nổi lên. Các phường hội của Venice đã chính thức bị gỡ bỏ trong vài năm đầu của những năm 1800.

Nhưng chỉ một số thập kỷ sau đó đã được tái chú tâm và mở lại. Giữa những năm 1800, ta đã chứng kiến một sự phối hợp giữa Thủy tinh Murano truyền thống với nền tảng của một số nơi làm việc mới, bao gồm Fratelli Barovier và Fratelli Toso, thời nay hay còn gọi là Barovier & Toso. Thủy tinh Murano có được thị trường sôi động như ngày hôm nay một phần là nhờ vào thị trường du lịch và nhu cầu của những người thích sưu tầm những món đồ đặc biệt.

Barovier và Toso được thành lập vào năm 1295, và trở thành những xưởng sản xuất thủy tinh có tác động nhất trong lĩnh vực này. Bắt đầu với gia đình Barovier, những truyền thuyết về doanh nghiệp kéo dài qua nhiều thế hệ và đã phong hóa mọi thứ từ chiến tranh đến những thay đổi về ý thích lẫn style. Angelo Barovier cách mạng hóa lĩnh vực công nghiệp thủy tinh với những sáng tạo của mình vào năm 1450.

Năm trăm năm sau, hậu duệ của ông là Ercole Barovier còn trở nên rực rỡ hơn nữa, khi biến dang tiếng của dòng họ trở nên ưu việt hơn, nâng cao vị thế doanh nghiệp cho đến tận Hiện nay.

Sự khác biệt của thủy tinh Murano

Thủy tinh Murano chỉ được sản xuất trên hòn đảo Murano xinh đẹp, nằm trong biên giới của thành phố Venice với miền Bắc nước Ý. Thủy tinh này được làm từ silica, soda, vôi và kali tan chảy với nhau trong một lòng nung riêng biệt ở nhiệt độ 1500oC để đạt được trạng thái lỏng.

Nghệ thuật tạo hình thủy tinh Murano

Vàng hoặc bạc lá thường được thêm vào trong hỗn hợp thủy tinh, cùng với các khoáng chất như đồng để thêm phần long lanh, kẽm để tạo màu trắng, coban cho màu xanh, còn mangan để tạo thành màu tím. Sau đó hỗn hợp này được thổi bằng miệng hoặc được chế tác bằng tay bởi các nghệ nhân tài ba với kĩ thuật đặc biệt và các công cụ cơ bản, nhiều công cụ trong số đó đã được phát triển từ thời Trung cổ và thay đổi ít nhiều cho đến thời nay.

Bí kíp làm thủy tinh này đã tạo ra những kiệt tác lạ lẫm với màu sắc phong phú và đẹp mắt, đôi khi còn trở nên siêu thực, có một số loại hoa văn và hình dáng, xứng đáng được coi là tác phẩm nghệ thuật. Mặc dù thủy tinh cũng được tạo ra ở nhiều nơi khác trên toàn cầu nhưng không có sản phẩm nào được tạo ra với một lịch sử đa dạng và quý giá trị nghệ thuật như thủy tinh Murano.

Thủy tinh Murano: bí mật của một truyền thống

Những miếng thủy tinh từ thời xa xưa được phát hiện ở Veneto đã cho ta thấy một lịch sử lâu đời của lĩnh vực sản xuất thủy tinh từ thời cổ đại. Một vài tác phẩm trong bảo tàng vẫn còn trông rất hiện đại, với những đường vân kẻ sọc sặc sỡ khiến ta liên tưởng đến Thủy tinh Murano.

Ngày này, nói đến hòn đảo thủy tinh Murano đồng nghĩa với việc nhắc đến thủy tinh. Hầu hết mọi thứ đều có thể được làm từ thủy tinh Murano như ly rượu, bình hoa, giá nến, hình động vật thu nhỏ, chặn giấy, đèn chùm… mọi loại đồ trang sức bạn có thể tưởng tượng ra. Chúng rất đa dạng về kiểu dáng, chất lượng, giá thành và phong cách, và nhanh chóng tạo nên lợi nhuận đáng kể cho ngành thương mại du lịch.

Có thể bạn quan tâm: